Narząd skurczyłby się około 3 tys. lat temu. Grupa amerykańskich naukowców zasugerowała, że kurczenie się mózgu jest równoległe do ekspansji zbiorowej inteligencji w ludzkich społeczeństwach.
Mniej więcej 3000 lat temu ludzki mózg skurczył się. Tak twierdzą amerykańscy naukowcy z Dartmouth College w Hanowerze. Zespół postawił hipotezę, że kurczenie się nastąpiło równolegle z ekspansją inteligencji zbiorowej w społeczeństwach ludzkich. Badanie zostało opublikowane w Frontiers in Ecology and Evolution i prowadzi do nowego spojrzenia na ewolucję głównego organu centralnego układu nerwowego człowieka. O ile do tej pory udokumentowano, że mózg zwiększał swoje rozmiary na przestrzeni historii ewolucji człowieka, o tyle istnieje tendencja do pomijania faktu, że narząd ten zmniejszył swoje rozmiary od czasów plejstocenu.
The Shrinking Human Brain Study
"Zaskakującym faktem o ludziach dzisiaj jest to, że nasze mózgi są mniejsze niż mózgi naszych plejstoceńskich przodków. Dlaczego nasze mózgi skurczyły się w rozmiarze było wielką tajemnicą dla antropologów," wyjaśnił współautor, Jeremy DeSilva, z Dartmouth College. Aby rozwiązać tę zagadkę, naukowcy postanowili zbadać historyczne wzorce ewolucji ludzkiego mózgu i porównać swoje odkrycia z tym, co wiadomo w społeczeństwach mrówek.
Z analizy 985 kopalnych i współczesnych czaszek ludzkich, zespół zidentyfikował, że ludzki mózg zwiększył swój rozmiar 2,1 mln lat temu i 1,5 mln lat temu, podczas plejstocenu, ale zmniejszył swój rozmiar około 3.
Porównanie ze społeczeństwem mrówek
W odniesieniu do porównania z mrówkami, rozwój modeli obliczeniowych wielkości mózgu, struktury i energii niektórych klas tych owadów pokazał, że poznanie na poziomie grupy i podział pracy mogą prowadzić do adaptacyjnego zróżnicowania w wielkości mózgu. Wynikałoby z tego, że w grupie społecznej, gdzie wiedza jest dzielona lub gdzie podmioty są wyspecjalizowane do wykonywania określonych zadań, mózg może zmniejszyć swoje rozmiary i stać się bardziej wydajny.
Współautor badań, James Traniello z Boston University, wyjaśnił, że choć istnieją znaczące różnice między społeczeństwami mrówek i ludzi, "jednak mrówki dzielą również ważne aspekty życia społecznego z ludźmi, takie jak grupowe podejmowanie decyzji i podział pracy, a także produkcja własnego pożywienia". Te podobieństwa, zdaniem badaczy, mogą dać nam ważne informacje na temat czynników, które mogły wpłynąć na zmiany w wielkości ludzkiego mózgu.
Historia ewolucyjna ludzi jest złożona i istnieje wiele badań próbujących zrozumieć wszystkie etapy. Jeden z zespołów z Nowego Jorku ustalił, co leży u podstaw utraty ogona u ludzi, podczas gdy inna grupa naukowców przeanalizowała wpływ klimatu na wielkość ciała ludzi.
Stefania Bernardini