Rachunkowość podatku odroczonego jest metodą rachunkowości finansowej stosowaną w celu rozpoznania przewidywanych przyszłych skutków przejściowych różnic między kwotą podatku dochodowego płaconego przez jednostkę gospodarczą a kwotą podatku dochodowego wykazanego przez nią w sprawozdaniu za dany okres. Jest to ważna część sprawozdania finansowego firmy, ponieważ uwzględnia przyszłe skutki bieżących decyzji i transakcji finansowych.
Rachunkowość podatku odroczonego opiera się na koncepcji dopasowania dochodu do okresu, w którym został osiągnięty i zapisany w księgach rachunkowych przedsiębiorstwa. Jest to szacowanie prawdopodobnej kwoty podatku dochodowego, który będzie należny w przyszłości z tytułu bieżących transakcji i zdarzeń. Dokonuje się tego poprzez rozpoznanie w bilansie rezerwy lub aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, w zależności od tego, czy kwota zapłaconego podatku jest większa czy mniejsza od kwoty wykazanej w sprawozdaniu finansowym.
Rachunkowość podatku odroczonego obejmuje dwa składniki – rezerwę z tytułu podatku odroczonego oraz składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego. Rezerwa z tytułu podatku odroczonego powstaje, gdy bieżące obciążenie podatkowe jest większe niż obciążenie podatkowe wykazane w sprawozdaniu finansowym. Z drugiej strony, aktywa z tytułu podatku odroczonego są tworzone, gdy bieżące obciążenie podatkowe jest mniejsze niż obciążenie podatkowe wykazane w sprawozdaniu finansowym.
Rachunkowość podatku odroczonego pomaga organizacjom lepiej zarządzać zobowiązaniami podatkowymi w czasie. Pozwala dokładnie ocenić wpływ bieżącej działalności finansowej na przyszłe podatki, co może pomóc w planowaniu przyszłych zobowiązań i wydatków. Dodatkowo, księgowość w zakresie podatku odroczonego pomaga organizacjom przestrzegać ogólnie przyjętych zasad rachunkowości (GAAP) oraz Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (IFRS) przy sporządzaniu sprawozdań finansowych.
Obliczanie podatku odroczonego jest stosunkowo proste. Polega ono na odjęciu dochodu do opodatkowania za rok bieżący od dochodu do opodatkowania za rok ubiegły i pomnożeniu różnicy przez obowiązującą stawkę podatku dochodowego. W ten sposób otrzymamy łączną kwotę podatków odroczonych.
Częstym przykładem rozliczania podatku odroczonego jest amortyzacja. Kiedy składnik aktywów jest amortyzowany, kwota podatku odliczonego w bieżącym roku jest mniejsza niż kwota podatku, który będzie należny od tego składnika w przyszłości. Ta różnica tworzy rezerwę z tytułu podatku odroczonego. Innym przykładem jest sytuacja, gdy spółka uzyskuje dochód z zagranicznego źródła. Dochód, który firma zgłasza do IRS jest zazwyczaj inny niż kwota, którą zgłasza do obcego kraju. Ta różnica tworzy aktywa z tytułu podatku odroczonego.
Przy obliczaniu podatku odroczonego ważne jest uwzględnienie innych czynników, takich jak zmiany w przepisach podatkowych, trwałe różnice między dochodem do opodatkowania a dochodem finansowym oraz wszelkie inne szczególne okoliczności.
Księgowanie podatku odroczonego odbywa się zazwyczaj na koniec roku podatkowego, kiedy sprawozdanie finansowe firmy i podatki są finalizowane.
Konta podatku odroczonego są wykazywane w bilansie jako rezerwa z tytułu podatku odroczonego lub aktywa z tytułu podatku odroczonego. Dodatkowo, rachunek zysków i strat spółki będzie zawierał wpis dotyczący podatku odroczonego.
Ogólnie rzecz biorąc, księgowanie podatku odroczonego jest ważnym elementem sprawozdań finansowych, ponieważ pomaga organizacjom planować przyszłe zobowiązania i wydatki. Ważne jest, aby rozważyć wszystkie składniki, zalety, obliczenia i inne czynniki przy rozliczaniu podatku odroczonego.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego to aktywa w bilansie firmy, które mogą być wykorzystane do zmniejszenia przyszłych zobowiązań podatkowych firmy. Aktywa te powstają, gdy firma płaci podatki według stawki niższej niż ta, która będzie obowiązywać w przyszłości. Spółka zapisuje aktywo w swoim bilansie jako zmniejszenie zobowiązania podatkowego.
Jest kilka sposobów na pokazanie podatku odroczonego w bilansie. Jednym ze sposobów jest wykazanie go jako osobnej pozycji. Innym sposobem jest wykazanie go jako części kapitału własnego.
Zapis w dzienniku dotyczący podatku odroczonego to obciążenie kosztów z tytułu podatku odroczonego i uznanie zobowiązań z tytułu podatku dochodowego.
Podatek odroczony jest kosztem lub przychodem w zależności od terminu ujęcia związanego z nim składnika aktywów lub zobowiązania. Jeżeli ujęcie składnika aktywów lub zobowiązań spowodowałoby uzyskanie korzyści podatkowych w bieżącym okresie, wówczas podatek odroczony stanowi koszt. Jeżeli ujęcie składnika aktywów lub zobowiązań skutkowałoby kosztem podatkowym w bieżącym okresie, wówczas podatek odroczony stanowi przychód.
Tak, odroczone podatki dochodowe mogą być aktywem w bilansie firmy. Odroczone podatki dochodowe to podatki, które zostały zapłacone, ale nie są jeszcze należne. Może się tak zdarzyć, gdy firma płaci podatki od dochodu, który nie został jeszcze osiągnięty, np. gdy firma płaci podatki od zapasów, które nie zostały jeszcze sprzedane. Odroczony podatek dochodowy jest składnikiem aktywów, ponieważ stanowi przyszłe zobowiązanie podatkowe, które firma będzie musiała w końcu zapłacić.