Teorie zarządzania są zbiorem zasad, które kierują sposobem działania organizacji. Dwa popularne podejścia do zarządzania to klasyczna teoria zarządzania i teoria stosunków międzyludzkich. Chociaż każda teoria oferuje unikalne podejście do zarządzania, istnieją między nimi znaczące różnice.
Klasyczna teoria zarządzania została po raz pierwszy opracowana przez Fredericka Taylora na początku XX wieku i opierała się na założeniu, że pracownicy są motywowani przez pieniądze. Teoria ta jest zakorzeniona w idei, że pracownicy powinni być traktowani jak trybiki w maszynie, wykonujące polecenia wydawane im przez ich menedżerów. To podejście do zarządzania skupia się w dużej mierze na procesach i wydajności, a menedżerowie monitorują i kontrolują pracę swoich pracowników.
W przeciwieństwie do klasycznej teorii zarządzania jest teoria stosunków międzyludzkich, która została opracowana przez Eltona Mayo w latach dwudziestych. Teoria ta zakłada, że pracownicy są motywowani przez coś więcej niż tylko nagrody finansowe. Teoria stosunków międzyludzkich podkreśla znaczenie komunikacji, współpracy i relacji pomiędzy menedżerami i ich pracownikami. Kładzie również większy nacisk na zrozumienie potrzeb i pragnień pracowników.
Najbardziej oczywistą różnicą między klasyczną teorią zarządzania a teorią stosunków międzyludzkich jest skupienie. Klasyczna teoria zarządzania skupia się na efektywności i procesach, podczas gdy teoria relacji międzyludzkich podkreśla zrozumienie i relacje. Klasyczna teoria zarządzania stawia również na pierwszym miejscu nagrody finansowe i zachęty, podczas gdy teoria relacji międzyludzkich bierze pod uwagę takie czynniki jak satysfakcja z pracy i morale pracowników.
Kolejną kluczową różnicą pomiędzy obiema teoriami jest podejście do komunikacji. Klasyczna teoria zarządzania opiera się na podejściu odgórnym, gdzie kierownicy wydają polecenia swoim pracownikom. Natomiast teoria stosunków międzyludzkich zachęca do bardziej otwartej komunikacji między menedżerami a ich pracownikami. Teoria ta zachęca menedżerów do aktywnego słuchania swoich pracowników i uwzględniania ich opinii przy podejmowaniu decyzji.
Obie teorie różnią się także w podejściu do przywództwa. Klasyczna teoria zarządzania kładzie nacisk na podejście hierarchiczne, z wyraźnymi liniami władzy i kontroli. Z kolei teoria stosunków międzyludzkich zachęca menedżerów do przyjęcia bardziej zespołowego podejścia do przywództwa. Podejście to zakłada współpracę z pracownikami w celu określenia ich potrzeb i wspólnego opracowania rozwiązań.
Teoria relacji międzyludzkich oferuje organizacjom kilka korzyści. Teoria ta zachęca menedżerów do skupienia się na budowaniu relacji z pracownikami, co może prowadzić do zwiększenia satysfakcji z pracy i produktywności. Dodatkowo, to podejście do zarządzania może pomóc wspierać bardziej pozytywne środowisko pracy, ponieważ pracownicy są bardziej prawdopodobne, aby czuć się cenione i doceniane.
Klasyczna teoria zarządzania i teoria stosunków międzyludzkich oferują dwa odrębne podejścia do zarządzania. Podczas gdy klasyczna teoria zarządzania jest nadal używana w niektórych organizacjach, teoria stosunków międzyludzkich stała się bardziej akceptowana ze względu na jej nacisk na komunikację, współpracę i relacje. W dzisiejszym świecie biznesu teoria stosunków międzyludzkich jest postrzegana jako skuteczny sposób zarządzania i motywowania pracowników.
Różnica pomiędzy klasycznymi teoriami zarządzania a behawioralną teorią zarządzania polega na tym, że klasyczne teorie zarządzania skupiają się na efektywnym wykorzystaniu zasobów, natomiast behawioralna teoria zarządzania skupia się na zrozumieniu i motywowaniu pracowników. Klasyczne teorie zarządzania podkreślają znaczenie struktury organizacyjnej i podziału pracy, natomiast behawioralna teoria zarządzania podkreśla znaczenie komunikacji i zaangażowania pracowników.
Klasyczna teoria zarządzania to szkoła myślenia, która kładzie nacisk na potrzebę efektywności i porządku w organizacjach. Opowiada się ona za stosowaniem metod naukowych do badania pracy i opracowywania sposobów poprawy wydajności. Klasyczna teoria zarządzania znana jest również jako naukowa teoria zarządzania.
Teoria stosunków międzyludzkich w zarządzaniu utrzymuje, że pracownicy są motywowani przez czynniki wykraczające poza wynagrodzenie finansowe. Teoria ta sugeruje, że pracownicy są motywowani przez takie czynniki jak uznanie, docenienie i poczucie przynależności. Teoria ta doprowadziła do rozwoju praktyk zarządzania zasobami ludzkimi, takich jak programy rozpoznawania pracowników i działania związane z budowaniem zespołu.
Cztery różne klasyczne teorie zarządzania to zarządzanie naukowe, zarządzanie administracyjne, zarządzanie biurokratyczne i zarządzanie relacjami z ludźmi.
Naukowe zarządzanie to teoria zarządzania, która analizuje i rozkłada pracę na jej najprostsze elementy. W ten sposób dąży do poprawy efektywności i wydajności pracy.
Zarządzanie administracyjne to teoria zarządzania, która skupia się na strukturze i projektowaniu organizacji. Dąży do stworzenia skutecznej i efektywnej organizacji poprzez ustanowienie jasnych linii władzy i odpowiedzialności.
Zarządzanie biurokratyczne to teoria zarządzania, która koncentruje się na zasadach i procedurach organizacji. Dąży do stworzenia skutecznej i efektywnej organizacji poprzez przestrzeganie zestawu sztywnych zasad i przepisów.
Zarządzanie relacjami międzyludzkimi to teoria zarządzania, która koncentruje się na relacjach między pracownikami a kierownikami. Dąży do stworzenia harmonijnego i produktywnego środowiska pracy poprzez wspieranie komunikacji i współpracy między pracownikami i kierownikami.